Bana çok şey anlatan iki cümle. Beni yollara düşüren, bilinmezliklerin cazibesine doğru yönelten ve harekete geçiren iki anlamlı cümle...
Kaynak Mühendisliği kursuna gitmeden önce kendime bir plan çizmiştim. Önce Kaynak Mühendisliğini bitirecek, sonra yıllık izin alacak ve hemen arkasından da askere gidecektim.
Planımın ilk aşamasını başarıyla bitirdim. Sıra geldi yıllık izine... ve onu da almayı başardım. Önümde 20 koca gün vardı. Ne yapılabilirdi ya da ne yapılamazdı ki?
Hemen kendime bir plan çizdim.
Şöyle uzaktan baktım plana; güzel ama çok yorucu bir plandı. İlk aşamada planımdan korktuğumu itiraf edebilirim. Ama sonra korkumun heyecana dönüştüğünü gözlemledim.
Seyahatnameme, bavuluma konulacak kritik eşyaları yazdım. Alınacak her şeyi aldım ve yola çıktım.
İlk durak Eskişehir...
Öğrenci şehri diyebilirim. Etrafınızda sadece kendi dünyasıyla ilgilenen, sizi zorlukla fark edebilecek insanlar dolu olacaktır. Eğlenme, müzik dinleme, gezip görme, kitap okuma, içme konusunda tercih edilebilir bir şehir. Yer yer tarihi yapıların yer aldığı, yer yer modern AVM'lerin boy gösterdiği modern bir şehir. Hele de yürüyerek gezme alışkanlığınız varsa, hayatınızda bu kadar düz bir şehir bulamazsınız. Son olarak çiğ börek yemeyi unutmayın papağanda...
Sonraki durak Balıkesir...
Sabahın erken saatlerinde gelen tren beni şehrin en sakin zamanına bıraktı. Yürüyerek çarşı denilen merkeze ulaşabilirsiniz. Oralarda kısa bir tur atıp gezilecek yerleri gezdiğinizde geçen zamanın sadece 45 dk olduğunu göreceksiniz. Çok fazla seçeneğiniz yok Balıkesir'in merkezinde. Hatta insanların size yabancısayan bakışlarının sizi rahatsız etmesi ve kaba davranışları sizi yeterince rahatsız edecektir. Merkezde çok durmadan Gönen'e gittim. Gönen küçük bir yerdi. Küçüklüğünün nedeni sanki etrafı denizle çevriliymiş de yerleşim yeri kuracak kısıtlı alan varmış gibi bütün evler iç içe yapılmış, yollar dar ve insanları çok kaba. Yabancı olduğunuzu fark etmeleri çok zaman almayacak ve buralarda ne arıyorsun bakışlarını üzerinize dikeceklerdir. Gönen'in benim için farklı bir anlamı vardı. Hissedip geldim diyebilirim :)
Balıkesir ile ilgili anlatmak istediğim bir anım var. Gece saat 23:00. Gönenden döndükten sonra kalacak bir yer aradım. Otelleri gezdim. Ya otelde kalacak yer yoktu ya da otel fiyatları pahalıydı. Otel bulamayınca aklıma Gülşah'ın sözü geldi " Evsizler gibi sokakta yatmak ve onların hissettiklerini hissetmek istiyorum". Benim dışarıda yatma tecrübem vardı ama çok uzun zaman önceydi. Anılarımı tazelemek için iyi bir fırsattı. Trenim sabahın 5'indeydi. O saate kadar Balıkesir Garı'nın bekleme salonunda bekleyebilir ve uyuyabilirim diye düşündüm. Bekleme salonu boş gibiydi. Bir - iki evsiz vardı o kadar...
Bavulumdaki iki yastığı ve battaniyeyi çıkardım. 2 gündür doğru düzgün uyumadığım için uyumaya koyuldum. Güvenlik görevlisi geldi ve " Burada uyumak yasak " dedi. Çok uykusuz olduğum için "Tamam" dedim. Düzeldim. Gidince tekrar uyudum. Sonra tekrar geldi. Sonra bir daha daha geldi. Uykusuzluğun verdiği agresiflikle olayı anlamaya çalışarak sordum " Neden uyumak yasak ki? Sabah 5'e kadar imkanı yok uyumadan duramam". Aldığım cevap " Emir var, uyumak yasak". Bu kadar anlayışsızlık olur mu ya? Yani kendileri istedikleri gibi içeride kestirsin ama bizler uyumaya kalkınca emir var desin. Hiç mantıklı değildi. Emiri görmek istediğimde ise bana gösterecek bir emir bulamadı. Hakkımda işlem yapacağını söyledi. Ben de kimliğimi uzattım. Sonuç olarak hakkımda tutanak tuttu ve sonra rahatsız etmediler. Keşke en başında tutanak tutmalarını sağlasaydım. Uykum bölünmemiş olurdu o zaman.
Neyse bu kötü tecrübeden sonra sonraki durak İzmir...
İzmir harika bir şehir. Eskişehir gibi düzlük. İnsanları çok kibar. Kadın popülasyonunun fazla olmasından kaynaklı olsa gerek insanların bakışları rahatsız edici değil. İster yabancı olun ister yerlisi, kendinizi huzurlu hissedebilirsiniz. Balıkesirin soğuk havasından sonra İzmir cennet gibi geldi. Kordonun rüzgarlı havasının yanına gökyüzünün sürprizleri de eklenince harika bir manzara eşliğinde gezebiliyorsunuz. Gökkuşağına doğru yürümek de bonusu oldu denilebilir. İzmir'i yürüyerek gezmeniz mümkün değil ama yorulana kadar gezebileceğiniz güzelliğe sahip. Asansör gibi yüksek bir yere çıktığınızda ise İzmir manzarasını izlemeye doyamayacağınıza eminim.
Karşıyaka'nın sahil kenarı ise midye yemek, liseli aşıkları izlemek, güneşin batışına tanık olmak ve sakinliğin huzurunu tatmak için size yardımcı olabilir. Gece olduğunda kordonda midye-bira yaparsanız eğlencenizin seviyesini yükseltebilirsiniz. Olmazsa olmazlardan birisi de küçükpark taraflarında Aynalı büfede Karışık yemek olmalı.
Doya doya yaşadığım İzmir günlerinden sonra geri dönüş yoluna koyulmuştum. Sonraki durak Ankara idi.
Ankara'da çok kalmadan Tokat'a yol aldım.
Tokat, aradan geçen 10 seneye rağmen kendini ve özelliklerini koruyan bir şehir. Hala muhafazakar ve bastırılmış içsel düşünceler mevcut. Toplum baskısı hala kendini en derinden hissettiriyor. Gelişen tek şey binalar. Sürekli inşaat yapmışlar ve yeni villalar yapmışlar. AVM açmışlar. Bunun yerine bilinç düzeyini arttırmalarını tercih ederdim.
Tokat'ın her şeyine rağmen orada geçirdiğim zamanlarda görüştüğüm insanların benim için çok değerli olması saydığım her şeyi unutturmaya yetti. Güzel zaman geçirdim ve tadını çıkardım diyebilirim.
Burada da anlatmak istediğim bir anım oldu:
Sevilay'ın evinin oralarda gezinirken telefonla oyalanıyordum. Adamın birisi yolumu kesti: " Selamünaleyküm" Adamın selam vermesine bakıp Müslüman sanmayın. Sonraki konuşmaları dinleyin hele... " Bi cigara versene..." dedi. Sigara kullanmadığımı söylediğimde " O zaman 2 milyon ver" dedi. Cebimde bozuk paralar vardı ve aklımda iki seçenek. Ya o adamı orada dövüp yoluma devam eder ve benden sonrakilerden haraç kesmesini engelleyebilirdim ya da para verip yoluma devam edebilirdim. 2 TL için kavga etmeye değmez diye düşündüm. Elimi cebime atıp 1.25 TL çıkartıp uzattım. " Bu yetmez 750 bin daha ver" dedi. Olmadığını söyledim cebimden gelen bozuk para seslerini duyduğunu bilerek. Sonra fazla üstelemedi. Ben de çektim gittim yanından. Hayat böyle bir şey. Ortaokul döneminde bizim haraç kestiğimiz yerde bizden haraç kesmişlerdi. İlginç olan ise bu tercihimin bana yaşlandığımı hissettirmiş olmasıydı.
Tekrar Ankara'ya döndüm. Adana yolculuğu için hazırlanmam gerekiyordu. Dinlenip bavulumdaki kirlenen kıyafetleri temizleriyle değiştirdikten sonra Kayseri Trenine bindim. Sonraki durak Kayseriydi...
Kayseri aslında sanılandan daha büyük bir şehir. İnsanların bakış açılarının dar olmasından dolayı şehrin küçük olduğu izlenimi bırakılmaktadır. Fakat yürümeye başladığınızda şehrin gezilecek çok fakat görülecek az yerinin olduğunu anlayacaksınız. Güzel taraflarından birisi tarihi binaların korunmuş olması ve şehir merkezinde sergileniyor olmasıdır. Saatlerce yürüyüp çeşitli mekanları görebilirsiniz. Şansınıza şehirde yokuş veya sizi zora sokacak dik yerler yok. Mantı yemeden gelmeyin sakın. Misafir olduğum evde yediğim şahane mantıyı yiyemeyeceksiniz ama satın alabileceğiniz yerlerdekilerle de idare edebilirsiniz. İnsanları genel olarak içine kapanık ve dar görüşlü. Akşam 8'den sonra dükkanlar kapanmaya başlayacaktır. Apaçiler yolda kızlara sesli olarak laf atacak ve size dik dik bakacaklardır. Onları sallamadığınızda zararsız hayvanlar olduklarını göreceksiniz.
Artık Adana'ya doğru yola çıkabilirdim. Sonraki durak Adana...
Adana gereğinden fazla büyük ve gereğinden fazla sıcak bir şehir. Kayseri'de üşümekten hasta olacakken Adana'ya gittiğinizde üzerinizdeki fazlalıkları atabilirsiniz. Adana merkezi ( Küçüksaat, Çetinkaya felan) inanılmaz yoğun sokaklar. İnsanlar bildiğiniz üst üste yürüyor. Yürüyüş yolu ve araç yolu gereğinden fazla dar ve Adana halkı bir anda oralara doluşuyor. İnsanları " işte Adana'lı" diyebileceğiniz şekilde. Yani hakkını veriyorlar. Her telden insan var. Eğer Adanalı birisine yol tarifi soracaksanız bir daha düşünün. Çok başarılı değiller adres tariflerinde. Sizin zaten bildiğiniz bir yeri sorduğunuzu sanıyorlar. Hatta sesinin tonunda " bah hele nasııı bilmessin orayı " der gibi bir ima bulacağınıza eminim. En komik olay ise Adanalı ağzıyla cevap vermesini beklerken o kişinin İstanbul ağzıyla cevap vermesi ( adam İstanbullu olduğunu söylüyor) ve bu cevabın size çok yumuşak gelmesidir.
Kebap, şırdan ve şalgam denemeden dönmeyin sakın. Ha bir de kışın sakın bici bici yemeyin. Bici bici isterseniz sizin acınası bir yabancı olduğunuzu anlayacaklardır.
Gezilecek ve görülecek çok yeri olan Adana'ya gidiyorsanız mutlaka araba kiralayın. Zira gezebilmeniz için araba şart. Köprüleri, Seyhan'ı, Üniversiteyi, Sevgi Adasını da görün gelin. :)
Sonraki durak Kahramanmaraş...
Kahramanmaraş'a gitmeyene Maraş'ı anlatmak zordur. Öncelikle şunu unutmayın orası Akdeniz Bölgesinde yer alıyor. Güneydoğu Anadolu'da değil. :) Şehir aslında iki bölümden oluşuyor. Bir bölümü tarihin kol gezdiği, dönülen her sokağın, her yapının bir anısının olduğu, modern fakat tarihi taraf... Diğer bölüm ise sonradan oluşturulan yerleşim yerleriyle sadece apartman ve AVM'lerden oluşan taraf. Her iki tarafını da ayrıntılı gezme şansına sahip olabilirsiniz ama size önerim tarihi yerlerin ( Sütçü İmam, Ulu cami, Abazalar, Tekelerin bölgesi, Kapalı Çarşı, Ermenilerin eski sokağı, demirciler çarşısı, Bakırcılar, kale vs.) yaya olarak gezilmesi ve diğer yerlerin araba ile gezilmesi...
Kahramanmaraş yakın tarihi en yakından yaşayan bir şehir. Bağımsızlığını dini inancıyla kazanmış, liderlerin imam veya din adamı olmasından kaynaklı olarak İslam'ı layıkıyla yaşamaya çalışan, yabancı müziğe hoş bakmayan, İslama inanmayanları ayıplayan bir şehir. İnsanları hoşgörülü, yardım sever ve içten. Bir o kadar zıttı olan insanları gözlemlesem de etkileşimde bulunmadığım için net bir şey söyleyemeyeceğim. Kahramanmaraş'a gelecekseniz ya mangal takımınızı yanınızda getirin ya da ödünç alabileceğiniz birilerini bulun. Yemek kültürüne düşkündürler ve şehrin belirli yerlerine mesire alanları yapmışlardır. Küçük bir alandan bahsetmiyorum. Gayet büyük alanlar topluluğundan bahsediyorum. Mangal sonrası Maraş Dondurmasını yemenin tadına da varabilirsiniz. Eğer dondurma satın alacaksanız "Ede yarım kilo dondurma verin mi" derseniz sizin yabancı olmadığınızı düşünebilirler. ( Ede= Ağabey demek Maraşcada :))
Harika anılarla, ilginç hatıralarla yoluma devam ettim ve Ankara'ya geri döndüm.
Bu gezmece-tozmaca bana bir çok şey öğretti diyebilirim. Her şeyden ziyade şehirleri kokladım. İnsanlarını, ortamı, nasıl hayata tutunduklarını, nasıl farklılaştıklarını, farklılıkların nasıl ortaya çıktığını vs.vs.
Çoğu zaman yoluma Yalnız devam ettim ama her şehirde gördüğüm arkadaşlarım, dostlarım, değer verdiğim insanlar vardı. Eskişehirde: Mustafa, Ceyhun, Alişan, Dilber, Gözde, Ayla, Hande... Balıkesirde: Çağla... İzmirde: Asu... Kayseride: Merve... Adanada: New, Tanker, Sevgi, Gözde... Maraşta: Yavuz'un babası, annesi, abisi ve yeğeni... Tokatta: Ati, Muratcan, Ramazan, Kemalettin hoca, Mücahit...
Hepinize sonsuz teşekkürler. Gerçekten büyük bir keyifti.
Şimdi hayat yolunda gitmeye devam edecek ya, işte bu günler hatırımdan silinmeyecek. Öğrendiklerim hayatımı devam ettirmemde ve aydınlanmamda bana yardımcı olacak. Sizler uzakta yaşayan yakın dostlarım olmaya devam edeceksiniz.
Son söz:
Gezmek yeni bir sayfaya bir şeyler çiziktirmek gibidir. Hayal gücünüze bağlı olarak değişir ne çizdiğiniz. O an karşınıza ne çıkarsa onu çizersiniz. Farklı ve tarafsız olmak için de farkı ve tarafları iyi tanımanız gerekir. İnsanlar değişik yaratıklardır. Seyahat ettiğinizde insanların davranışlarının iklimlerin değişmesi gibi değiştiğini göreceksiniz. Dengeleriniz sarsılacak ve insanları anlayacaksınız.
Hala nefes alabiliyorken kıçınızı kaldırıp gezin, görün, okuyun ve hissedin. Tabi ki imkanlarınız dahilinde...
Hem kaç defa geleceksiniz ki dünyaya...
Aşkla kalın, yeni pencerelere olan inancın aşkıyla...
